Felsefe Yapmak Nedir

Felsefe Yapmak Nedir

Felsefe – Eski Yunanca  philosophía (φιλοσοφία)-  bilgelik-sevgisi anlamına gelmektedir. Philósophos (φιλόσοφος) ise bilgelik seven demektir. Genel kanıya göre -sophos- “bilge” sözcüğünü abartılı bulan Pisagor tarafından ortaya konulmuştur. Çıkış nedeni, kendine bilge denmesine razı olmamaktır denilebilir. “Bilgelik seven” yakıştırması felsefecinin bilgiye hürmetini betimler. Alçak gönüllülük, yetinmek, açgözlü olmamak felsefe yapan kişinin özelliklerindendir.

Felsefe yapmak Antik Yunan’da genel çerçevesi çizilmiş düşünce etkinliğidir. Bilgelik gibi üstünlük atfeden sıfatlar dahil maddi dünyanın iştahlarında sıyrılmayı gerektirir. (Bak.dmy.info/felsefe-nedir) Maddi dünyadan sıyrılmak, duyulardan kurtulmak basit bir iş değildir. Hayatın önceliği bu fiziksel ihtiyaçları tamamlamaktır. Ancak maddi ihtiyaçları tamamladıktan sonra felsefe yapabiliriz. Tamamlamak, düşünce ile bu ihtiyaçları bertaraf etmek şeklinde de gerçekleşebilir. Birey önce fiziksel gerekleri sonra da sosyal gerekleri giderdikten/ onlardan kurtulduktan sonra felsefe yapabilir.

Felsefe bilgeliğin ardındaki anlayıştır denilebilir. Bilge olmayı aşmak ise tevazu ile gerçekleşir. İnsan bilge/bilgin olduktan sonra bundan sıyrılabilirse felsefe yapabilir. Bunu hayatın her anında da yaşayabilir, belli bir konu üzerine de odaklayabilir. Felsefeyi yaşayanlara filozof denir. Hayatın her anında felsefece yaşar, günlük olayları felsefelerinin bir örneği olarak görürler.

Belli bir konuda felsefe yapmak da mümkündür. Devlet felsefesi, bilim felsefesi, ahlak felsefesi, sanat felsefesi gibi alanlar, konularında uzman  kişilerin de yorum getirdiği düşüncelere sahiptir. Felsefe olayların, olguların temellerine ve dayanaklarına iner. Bir konuda bilgi sahibi olmak kişiyi zeki yapabilir. Ancak bilgi ile filozof olunmaz. Filozof bilginin ötesindedir. Sahip olmak, edinmek değil onu sorgulamak, şüphe duymak isteğindedir. İrdelemek, incelemek, ardına bakmak temel davranışlarıdır. Günlük işlerin ve kişisel çıkarların yönlendirdiği düşünceler değil, ihtiyaçlardan bağımsız ve iştahlardan sıyrılmış sürekli bir merak anlayışıdır.

Felsefe yapmak dışarıdan öğrenilmez. Bilgiyi başka insanlardan edinebiliriz. Ancak felsefeye kendimizce ulaşmalıyız. Felsefe, bilginin ötesini arar. Herhangi bir bilginin görünen yüzüne değil, ardına bakar. İnsan bilgi, kişilik, zenginlik, zevk gibi istekleri aşabilirse,  bunların ardını, hayatı merak ederse felsefe yapabilir. Fiziksel dünya felsefi sorgulamayı zorlaştırır. En iyi ve en basit düşünceler dahi dışarıdan duyarak edinilmez. Birey kendince felsefi sorgulamalar yapmalıdır.

Felsefe yapmak için özgür ve meraklı olmak yeterlidir. Bunun nedeni de öncelikle maddi iştah perdelerini kaldırmak ve ardından dışarıdan bakan biri olarak ardını görebilmek, gerçekleri keşfedebilmek için merak etmektir. Felsefe yapmanın özgürce merak edebilmek olduğunu söyleyebiliriz. “Sormak” ise en belirgin etkinliğidir. Bak.dmy.info/filozof-nedir