Yazar: Doğuhan Murat Yücel
Herhangi bir konuda konuşmadan önce dili, kelimeleri ve terimleri anladığımızdan emin olmalıyız. Stoacılık yazıları için onların kullandığı terimleri tanımlamak hem anlaşmak, hem de stoacı felsefeye bir kısayol sunmak açısından …
Stoacılık bir Helenistik felsefe geleneğidir. Mutlu olmak için arzulardan ve korkulardan sıyrılmayı ve olan şeyleri oldukları gibi kabullenip bütünün parçası olmayı öğütler. Erdem etiği olarak bilinen ve erdemli olmayı …
İnsanlar bir an önce evlerine varmanın telaşındaydı, vardıkça daha da uzaklaştılar. Ev sadece bir duraktı, yol ise asıl amaç haline gelmişti. İnsanlık yolunu seçmişti. Durmak, dinlenmek yok, ebedi meşguliyet …
Küçük kız evin içinde ağlayarak koşuyor, ailesine sitem dolu ifadelerle haykırıyordu. İstemediği bir şey olmuş veya istediği bir şey olmamış gibiydi. Evin önündeki koca ağaç ise bununla hiç ilgili …
Gölgesinden başka zararı yoktu, ama öldürdüler ağacı. Hiç düşünmeden kıydılar ki düşünsen hiç akıl işi değildi. Vazgeçmemek için cinayetten şüphe etmemeliydi. Göz görmeyince gönül katlanırmış, vebalini görememişlerdi, kimse de …
Giriş Werner Jaeger’in Yunan dünyası hakkındaki çalışmalarından biri olan “İlk Yunan Filozoflarında Tanrı Düşüncesi” eseri antik Yunanlıların teolojik düşüncesine dikkat çekiyor. Jaeger daha evvel Paideia adlı eserinde Yunan kültürünün …
Orta halli bir yıldızın etrafında dönen mahzun gezegen “bu mu yani hayat” dedi. Yıldızın çekim alanında dönmek tamam da, milyar yıldır tekrar etmesi bayağı gelmişti. Hayatı üzerinde denetime sahip …
Gökdelen caiz mi, nereden bilecekti Babil Kulesi’nin müteahhitleri? Semaya uzanan eller neden helak edildi? Belki de sorulması gereken bu değil. Söylenceler bugüne kadar nasıl geldi? İnsanlık bu güne kadar …
Sezgi Tanımı Britannica’ya göre çıkarım yapmaya veya gözlemlemeye gerek kalmayan bilgi edinme gücüdür. Wikipedia’ya göre kanıt ve bilinçli bir muhakeme olmadan, bilginin nasıl edinildiğine dair bir anlayış oluşturmadan bilgi …
Akıl anlama ve kavrama gücü olarak tanımlanmıştır. Bilinçli bir şekilde anlam oluşturma, gerçekleri kurma ve doğrulayabilme, seçenekleri muhakeme edebilme, mevcut ya da yeni bilgileri mantık bağları çerçevesinde yargılayabilme yetileri …
Duygu tanımı Duygu çevrenin etkisiyle oluşan zihinsel durumdur. Türkçede düşünce, uyarılma ve sezgi anlamlarında yanlışlıkla kullanılmakta ve kargaşa oluşmaktadır. İngilizce emotion karşılığı olan duygu bunlardan ayrıdır ve çoğunlukla sosyal …
Dünya düz mü? Sadece duyularımıza güvenirsek evet. Duyular yanıltıcı olabiliyor. Tarih boyunca insanlar bilfiil gördükleri şeyleri bile yanlış bilmişlerdir. Çünkü duyular da her öğrenme yolu gibi yanılır. Birkaç yüzyıldır …
Bilgi kuramı dersinin zorunlu olması planlanıyor. Bilgi kuramı bilginin kaynağı, sınırları ve tabiatıyla ilgilenen disiplinin adıdır. Kısaca nasıl biliyoruz? neyi bilebiliriz? soruları üzerine şekillenen bilgi sorgulamasıdır. Diğer derslere bilgiyi …
Herkes konuşur, konuşmadan önce düşünenler ise tanım yapar. Çünkü aynı kelimeden aynı şeyi anlamayız. Uzun tartışmaların sonunda “sen onu mu kast ediyorsun” diyerek tanımlara sarılırız. Halbuki işaretlerimiz olan kelimelerin …
Çok gelişmiş bir medeniyet olduğumuzu düşünelim. O kadar ki artık insana yapacak iş kalmamış. El, kol ve hatta ağız ihtiyacı yok. İşleri makinelere yaptırmaya başladığımızda zaten bu yola girmiştik. …
Bilinmeyen bir diyarda uyandınız. Çevrenizdekiler bu diyarda gerçekliğin inançla sağlandığını söylüyorlar. Neye inanırsanız o gerçek oluyormuş. Hiç sorgulamıyorsunuz, çünkü başka çareniz yok. İnanınca olan bir diyar olduğunu siz de …
Bilmediğiniz bir yerde uyandığınızı düşünelim. Uyanır uyanmaz size bir şeyler öğretiliyor. Buranın neresi olduğunu da söylüyorlar. Çaresiz, güveniyorsunuz. Orayı onların söylediği isimle anıyorsunuz. Onların söylediklerini tekrar ediyorsunuz, çaresiz. Buna …
Bilmediğimiz bir diyarda uyandığımızı düşünelim. Kim olduğumuzu hatırlamıyoruz. Unutmuş ya da unutturulmuş olabilir. Bu diyarda bize bir şeyler yapmamız ve yaptığımız şeyle mutlu olmamız söyleniyor. Bilmediğimiz bu diyarda zaten …
Uykuda bilinçli olup olmadığımız konusu tartışmalıdır. Uyku bir bilinç kaybetme, kısmi ölme halidir. Yine de nadiren bilinçli rüya görenler var. Bilinçli rüya görmek nadir, bilinçli hayat da nadirdir. Uyku …
Gelecekte her işi makinelerin yaptığını düşünelim. İnsanlar bir şey yapmıyor. Kimsenin sorunu kalmamış. Her şeyi makineler kontrol ediyor, sorunları onlar bizden daha iyi çözüyor. Peki insanlar ne yapıyor, bir …
Bir gün yabancı bir gezegende uyandığınızı düşünün. O gezegene daha önce geldiğinizi hatırlamıyorsunuz. Bambaşka bir dil konuşuluyor. Öğrenmeye çalışıyorsunuz. Nesneleri işaret ederek önce somut isimleri, sonra bunlardan hareketle soyut …
Kendinizi bir boşlukta bulduğunuzu hayal edin. Oraya kendiniz gitmediniz, kendinizi orada buldunuz. Bu boşlukta varsaydığınızın dışında zaman ve mekan dahi yok. Bomboş bir şekilde duruyorsunuz. Hiçbir şey, hiçbir hareket …
Bir yerli kabilenin dilini araştırmak için aralarına katılan dilbilimci yerlilerin dilini anlamak için kelimeleri kaydetmektedir. Kabileden birinin “gavagai” diye bağırıp bir tavşanı işaret ettiğini görür. “Gavagai” kelimesinin karşılığı olarak …
Nörofizyolog Mary görme ve algılama uzmanıdır. Nasıl olmuşsa Mary hayatını siyah-beyaz bir odada geçirmek zorunda kalmış ve dış dünyayı siyah-beyaz bir televizyon ekranından izlemiştir. Daha önce siyah ve beyaz …
İstediğiniz kişiyi size aşık edecek bir aşk hapına sahip olduğunuzu düşünelim. Bu hapı insanlar üzerinde kullanır mıydınız? Yoksa özgür iradeleriyle size aşık olmalarını mı isterdiniz? Özgür iradeyi seçtiyseniz kötü …