Yazar: Doğuhan Murat Yücel
Kapalı bir yerde dışarı ile temasınız olmadan duruyorsunuz. Size dışarıdan Çince karakterler veriliyor. Önünüzde ise gelen Çince karakterlere karşılık hangi Çince yanıtları vereceğiniz yazılmış. Çince bilmiyorsunuz, ancak elinizdeki yönerge …
Beynimizi çıkarıp bir kavanoza yerleştirdiğimizi varsayalım. Beynimize gerekli enerji kavanozdaki sıvıdan veriliyor. Bir de beyin sinyallerini yorumlayan ve yorumlaması için sinyaller gönderen makine var. Kablolar aracılığıyla beynin bedeni varmış …
Antik Yunanistan’da Teseus adlı efsanevi bir kral varmış. Atina şehrinin kurucularındanmış. Kral Teseus gemisiyle denize açılıp tehlikeli düşmanları ve canavarları mağlup edermiş. Onun kahramanlıklarını anmak isteyen Atina halkı Teseus’un …
Yürürken bir havuzun yanından geçiyorsunuz. Havuzda bir çocuk var ve boğulmak üzere. Havuza atlayıp çocuğu kurtarır mısınız? Kurtarırsanız ıslanacaksınız ve kıyafetlerinizi değiştirmek için eve gitmeniz gerekecek. İşleriniz aksayacak. Çocuğu …
İstediğimiz zevki tecrübe etmemizi sağlayan bir makine hayal edelim. Gerçek mi yapay mı ayırt edemeyeceğiniz kadar gerçekçi olan bu makinede hayatınızı zevk içinde geçirebileceksiniz. Makineye bağlanmak ve hayat boyu …
Wittgenstein’ın Böceği Ludwig Wittgenstein’ın özel dil tartışmasında öne sürdüğü düşünce deneyidir. İçinde “böcek” olan kutulara sahip insanlar düşünelim. Kimse kimsenin kutusuna bakamıyor ve böceğin ne olduğunu yalnızca kendi böceğine …
Beş kişi kazada ölmesin diye bir kişiyi öldürür müydünüz? Tramvay İkilemi bu soruya odaklanan ve 1967’de Philippa Foot tarafından gündeme getirilen bir düşünce deneyidir. Farklı kişilerce ve farklı bakış …
Doğru bir süre doğru, gerçek ise daha gerçeğini bulana kadar. Tüm bilgiler değişene kadar var. Eğitim ortamında verilen bilgi bundan bağımsız değil. Eğitim her zaman bir şemayı yerleştirir. Evren …
İnsan ihtiyaç duyarsa öğrenir demiştik. Bu ihtiyaç ona merak ettirecek şeylerle karşılaşmasına bağlıdır. Eğitim bunun zorlanmasıdır. Hayat boyu öğrenme için sürekli merak etmek gerekir. Sürekli merak ise hayatın kendisini …
Eğitimde sunum farkı nelere yol açmaktadır? Bilginin sunumu bilgi çağında nasıl olmalı? İyi bir eğitim öğrenci tarafından neden kötü algılanmaktadır?
Bin yıl önceki bilgiler beş yüz yıl önce geçersiz oldu. Beş yüz yıl öncekiler iki yüz yıl önce, iki yüz yıl öncekiler yüz yıl önce işe yaramaz bulundu. Yüz …
Kimse geri kalmaz, bazıları yeni arayışlara girişir. Bazıları farklı arayışlara mecbur kalır. İlerlemek, gelişmek ve tüm ihtiyaçlar yoksunluktan kaynaklanır. Bir ışık aramak için ilerleriz, bir zorluğu yenmek için gelişiriz, …
İnsan medeniyete mecbur kalmıştır. Gelişme zorlama bir şeydir. Eğitim de öyle, zorla olur. Hiçbir çocuk oyunu bırakıp derse gitmek istemez, zorla alıştırılmadıysa. Bu işin ne kadar zorlama olduğunu insan …
İnsanın tarihi insanlığın tarihine benzer. Başlangıçta hayatın bilincinde olmadığımız zamanlar vardı. Sonra basit bir hayvan olarak yaşadık, annemize ve doğamıza bağımlıydık. Sonra bir kültüre ve medeniyete sahip olduk. Okula …
Herkes çocukluk yaptı. Her insan ve her toplum çocukluk yapmak zorundaydı. Bazıları çocuk kalmakta ısrar etse de hayat onları büyümeye zorladı. Acılarla, ölümlerle büyümesi ve yok olması gerektiğini hatırlattı. …
Bebekler topluma güvenerek dünyaya geliyorlar. Bakıma muhtaç ve savunmasız olmaları bizim onları koruyacak olmamızdandır. Hepimiz toplum tarafından büyütüldüğümüz için varız. İnsan toplum halinde var. Toplum küçüklerine sahip çıkarak yaşar. …
Aydınlanma için aydınlatmak yetmez, toplumun aydınlanma talebi olmalıdır. Hatta zorla götürülen aydınlanma karanlığa talebi bile artırır. “Aydınlattım” diyerek sorumluluğu atamayız. Toplumu aydınlatmak bu işin yarısıdır, taşıyacak kişilerin yetiştirilmesi de …
İnsan ihtiyaç duyduğunda harekete geçer. Mecbur kalmadıkça da büyük uğraşlara girişmez. Can sıkıntısı da bir mecburiyet, bir ihtiyaçtır. Hatta modern hayatta ihtiyaçlarımızın başlıca kaynağıdır. Çoğunluk sıkılmamak için meşgul olmayı seçer. …
Hayat denen bilinmezlikte öğrenmekten daha gerekli ne olabilir? Bilinmez bir diyarda anlamaya çalışmak yapacağımız ilk iştir. Anlamaya çalışmanın sonraki boyutu anlamadığımız yerleri öğrenmektir. Anlamak isteyenler öğrenmezse anlayışları yarım kalır. Öğrenmek, …
Bilmek bilmediğini bilmektir. Başka türlüsü yanlışta ısrar etmektir. İnsan sınırlıdır, küçüktür ve en önemlisi de değişkendir. Bir şey bilemez, bilse tarif edemez ve bildiğini sandığı şey de değişir. Bilmemek …
Hayat nedir, ne yapıyoruz, amacımız ve akıbetimiz nedir? Bu sorulara kimse tatmin edici bir cevap üretememiştir. Herkesin kabul edebileceği bir cevabın imkanı bile belirsizdir. Hayatımızı anlamaya gerek duymadan yaşıyoruz. …
Bu yolculukta dışarıdan müdahaleye gerek yok, ama kararsızlığa düştüğümüz, hayata ve kendimize güvenimizi yitirdiğimiz zamanlar var. Böyle zamanlarda kılavuz olacak öğütlere ihtiyaç duyuyoruz. Çoğu zaman yatıştırıcı etkiye sahip bu …
Ölmek için buradayız. Öleceğimiz belli, ama ölüm sürpriz. Herkesin öleceği kesin ve herkes de şaşıracak gibi. Hayal kırıklığı olacağı şimdiden belli. İnsan saçma ve karanlık. Saçmalığı örtenlere komik, gözlerini kapatanlara …
Adil olmaktan başka şansın yok. Olmazsan o sana gelecek. Denge sağlanacak. Sadece kendini kandırabilirsin, sadece kendi dengeni bozabilirsin, sadece kendine haksızlıktır yaptığın. İnsan ne yaparsa kendine yapar. İnsanlık örneği …
İyi gör. Bu kadar basit, bu kadar müsait. Nasıl bakarsan öyle dünya, tercih bakanda. Sen nasılsan öyle hayat. Bakışla var ettiğimiz bir dünyada yaşıyoruz. İnanarak dünyayı değiştiriyoruz, kendimiz için. …