Hayal Nedir

Hayal: Arapça χayāl  zihinde tasarlanan, canlandırılan ve gerçekleşmesi istenen şey, imge, görüntü. Kısaca: zihinsel görüntü.  Hayal sözcüğünün Türkçe karşılığı imge olup, hayal dünyasına da imgelem adı verilir. Hayal gücü Türkçede: muhayyile, hayal edilen şey: muhayyel, hayal etme eylemi de tahayyül olarak adlandırılır. Hepsi Arapça χayyala- hayal etti sözcüğünden gelir. Eski Türkçede aynı sözcüğün karşılığı, Uygur ve Hakaniye lehçelerinde kullanılan düş(tüş) sözcüğüdür. Hayal sözcüğü rüya, fantezi, belirsiz görüntü, gölge oyunu anlamlarına da haizdir. Biz burada zihinsel tasarı anlamına ilişkin düşünceler tartışacağız.

Hayaller geleceğe ilişkin görüntülerdir. Önce zihinde canlandırır, sonra dış dünyada var ederiz. Bu, hem kısa dönemde; hem de sonsuza varan gelecekte yaşamı değiştirmeye yarar. Hayalin gelecek tasarımı olduğunu, bilinçli veya bilinçsiz, hayatı yönlendirdiğini yaşamımızda görebiliriz. Hayalin bir anlamda düşünce olduğunu da söyleyebiliriz. Dilin göreli tanımları bu sözcükler arasında ayrım yapmayı zorlaştırır. Düşünmek zihinde canlandırmak, öznel resimler görmektir. Bir şeyleri düşünürken onları hayalimizde canlandırırız. İletişim kurarken, plan yaparken beyindeki gerçeklikle iş yaparız. Bak: dmy.info/dusunce-nedir

Gözler veri toplarken, beyin görme işlemini gerçekleştirir. Görüntünün, tasarının oluştuğu yer beyindir. Yaşantılar da beyinde işlenir ve öznel tecrübelere dönüşür. Dış dünyadaki bilgileri kişisel yorumlama ile, beyin kaydeder. Burada ilginç olan: bir şeyi düşünürken, hayal ederken ve yaşarken hep aynı mekanizmanın devreye girmesidir. Bu, görmektir. İnsan her şeyi resimler halinde işlemektedir.[1] Diğer duyular ikinci plandadır. Görme yetisi olmayan insanlar dahi beyindeki görme mekanizmasını hayata geçirebilmekte, hayal kurabilmektedir. Gerçek ile hayalin ayrımı fizyolojik açıdan zordur. Hayal, düşünce ve gerçeklik benzer olayları tetiklemektedir.[2]

Hayal, düşünce, tasarı gibi sözcükler aynı işlemin farklı bakış açılarını anlatır. Gerçek ve hayal de böyledir. Hayal insanın kendi içindeki gerçeğidir. İnsan başkasına kabul ettirmeden de kendi gerçeğiyle, hayaliyle mutlu olabilir. Dış gerçekliğin acı koşullarını hayaller ile bertaraf edebiliriz. Hayal bu yüzden önemlidir. İnsanın kendi kendine yetmesidir. Tüm suçları ortadan kaldırabilecek bir tatmin aracıdır. Hayal, düşünce, tasarım bu yüzden önemlidir. Bu yüzden hayal gücüyle çalışan felsefe sitesi ismi var. Kendi gerçeğimi anlattığım, hayallerimi(kendimdeki gerçekleri) aktardığım ve makro birey olan insanın da uygulamasını istediğim için hayallerle çalışmaktayım.

Kısaca hayalin tanımını yaptık. Bu yazı yalnızca kısa bir hatırlatmadır. Hayallere ilişkin en büyük kaynak bireyin kendisidir. Herhangi bir insan, gün içinde binlerce hayal kurar. Bunları kabullenmediğimiz, ilgi göstermediğimiz için unuturuz. Her gece 20-30 rüya görüp aylardır bir rüya bile hatırlamamaktayız. Kendi içimizdeki gerçekliği kabullenir, onu sorgular ve açığa çıkarırsak, dışarıdaki gerçeğe katarsak dış dünyanın kafamızın içinde olduğunu görebiliriz.Hayal gücünü ve hayallerin işlevini bir sonraki yazıda irdeleyeceğiz. O zamana kadar yakın anlamlı bir kavram olan düşünce gücünü incelemenizi tavsiye ederim: dmy.info/dusunce-gucu-nedir

Kaynakça

1. NY Times(İngilizce)
2. Reality Check, Temre Davies(İngilizce) 
3. iep.utm.edu/imagery/
4. fupress.com/Archivio/pdf/3622.pdf
5. life.arizona.edu/docs/ra-section/dreams.pdf