İnsan olmak nedir? Hayat neye denir? Çevremizdeki nesneler nelerden oluşuyor? Dünya nerede? Gökyüzünün ardında ne var? Evren neden sınırsız? Sınırsız ne demek? Canlılık neden eşsiz? Vücut nelerden oluşuyor? Ben neden benim? Neden benzersizim? Neden unutuyoruz? Neden uyuyoruz? Neden rüya görüyoruz? Korku neden var? Güzellik, aşk, sanat nedir? Cep telefonu nasıl çalışıyor? Trilyonlarca bilgi minik bir parçaya nasıl sığıyor? Para neden değerlidir? Bazılarımız merak ederken diğerleri neden etmiyor? Çok soru var, ama soran az.
Bazılarımızın neden hiç merak etmediğini hep merak etmişimdir. Tabi onlar da benim gibilerin neden merak ettiğini merak etmiştir. Bu sorular bazı insanlara anlamsız geliyor. Ancak bu gösteriyor ki herkes bir şekilde merak ediyor. Merak etmek mevcut, yalnız ölçüsü ve nitelikleri tartışma konusudur. İnsan olmak merak etmek ile doğrudan ilişkilidir. İnsan soru sorabildiği, anlam arayabildiği için düşünen canlıdır. En katı tarikatlarda bile bireylerin merak etmesi engellenemez. Her konu hakkında soru sorulur. Tüm dinler soruları yanıtlar. Tüm din adamları soruları yanıtlamak için vardır. İnsanın tüm eylemleri merak oluşturur ve insan da merakı gidermek üzere harekete geçer.
Sadece bunu sınırlamamak gerekiyor. Aristoteles’in de dediği gibi, insan doğal olarak bilmek ister. Bilmeye sınır koymadığınız sürece bilgiye ulaşmaya çalışırız. İnsan bir şeyler yapmak ister. Her konuda rahat olsa bile arayış içindedir. Boş zaman diye bir şey icat etmiştir ve onu doldurmak için çabalar. Can sıkıntısı aslında bizim harekete geçmemiz için bir mekanizma gibidir. Tüm istekleri yerine gelen insan bile kendine uğraş arar. Merak da böyle bir şeydir, ancak yönlendirilmesi gerekir.
Merakımızı nereye yönlendireceğimiz bir tartışma konusudur. Doğal bir merak gücü var, ancak kullanıma göre yarar veya zarar verebilir. Felsefe için kullanabiliriz. Platon’a göre merak felsefenin başlangıcıdır. Hayata dair sorular sorarak felsefe yapabiliriz. Böylelikle daha iyi bir hayatı mümkün kılabiliriz. Buna karşın merakı çıkarlara mahkum da edebiliriz. Çoğumuzun yaptığı gibi, sadece kendimizle ilgili olanı merak edebiliriz. Böylelikle kendimizi aşamayız. Sadece kendimiz için cevap aradığımızda toplum içinde bir başımıza hareket etmiş oluruz. Bu da birlikte yaşayan insanoğlu için başarısızlık demektir.
Merak her zaman genel olana yönelmelidir. Felsefe de merakı en genel olana yönlendirecek araçtır. Düşünme disiplini olarak felsefe daha iyi sorulara ve daha genele ulaşma imkanıdır. Başta sorduğumuz sorular da genele ilişkin elzem sorulardır. Kendinden çıkamayan insan bunları soramayacaktır. Ancak genel düşünceyi arayan felsefe bu sorulara kapı açabilir. Felsefe ile bu soruları neden sormadığımıza şaşırır ve soru sorma yeteneğini geliştiririz. Merak etmenin iyi yanını keşfetmek için öncelikle felsefeyi merak edebiliriz.