Friedrich Albert Moritz Schlick (1882 – 1936) Viyana Çevresi’nin ve mantıkçı pozitivist felsefenin kurucularından olan Alman empirisist filozof ve fizikçidir. Schlick Berlin’de doğmuş, Heidelberg, Lozan ve Berlin üniversitelerinde fizik okumuştur.
Felsefeyi ne kadar sevse de matematiksel fiziğin onu kesin bilgiye ulaştırabileceğini düşünerek doktorasını ve akademisyenliğini fizik kürsülerinde gerçekleştirmiştir. 1911’de profesör olmuş, epistemoloji çalışmaya başlamıştır. Bu dönemde kısaca bilginin doğası üzerine soruşturmalar yürüttüğünü söyleyebiliriz.
1917’de Çağdaş Fizikte Zaman ve Mekan adlı görelilik felsefesine dair belirlemelerini, ertesi yıl da Genel Bilgi Kuramı adlı eserini yayımladı. 1922’de Viyana Üniversitesi’ne hoca olarak atandı. Burada matematikçi Hans Hahn ve ekonomist Otto Neurath ile birlikte çalışmaya başladı. Bu grup Schlik Çevresi olarak anılıyordu. Daha sonra Rudolf Carnap ve Kurt Gödel ile genişleyen grup Viyana Çevresi olarak anılmaya başlandı. Amerika’dan Ernest Nagel ile W.V.O Quine ve Britanya’dan A.J. Ayer ile Alfred Tarski de dışarıdan gruba etki edenlerdi. Boltzmann, Mach, Russell ve Wittgenstein gibi filozoflar da bu çevrede takdir gören filozoflardı.
Grubun birleştirici gücü metafizik önermelere karşı oluşlarıydı. Felsefi önermelerin empirik, sınanabilir kanıtlara dayanması gerektiğini söyleyen bu grubun soyut ifadelere de hoş bakmadıklarını söyleyebiliriz. Onlara göre felsefenin çıkış yolu modern sembolik mantığa başvurmaktır. Felsefenin geleceği ise bilimin hizmetinde olmaktır. Bununla kasıt gözleme ve deneye dayanmayan ifadelerden kurtulması gerektiğidir.
1929’da mantıkçı pozitivizm ve Viyana Çevresi dünya çapında bilinir hale gelmişti. Schlick Stanford Üniversitesi’nde misafir hoca olarak gitmiş, 1930’da Etiğin Problemleri eserini yayımlamıştır. Bu eserde etiği felsefenin geçerli bir alanı saymıştır.
Schlick’in pozitivizmin metafiziğin imkanını reddettiğini söyleyerek metafiziği ise transendental varlığın öğretisi olarak tanımlamıştır. Hayatı boyunca mantık, bilim felsefesi, epistemoloji, matematik felsefesi ve etik alanlarında eserler veren Schlick’in Wittgenstein’ın sıkı bir takipçisi olduğunu ve Viyana Çevresi olarak da onu idealleştirdiklerini söyleyebiliriz.
22 Haziran 1936’da Viyana Üniversitesi’nde ders vermek için bulunan Schlick eski bir öğrencisi, Johann Nelböck tarafından tabancayla öldürüldü. Öğrenci öldürme sebebini Schlick’in metafizik karşıtı felsefesinin kendi ahlaki sınırlarına müdahale etmesi olarak açıkladı. Daha sonra sevdiği kız için Schlick ile rekabet halinde olduklarını da iddia etti.
54 yaşında vefat eden Schlick mantıkçı pozitivizm ve Viyana Çevresi’nin kuruluşunda en öndeki isimdi. Kendi zamanında da ünlüydü. Özellikle epistemolojide birçok filozofa yol açmış, Viyana Çevresi dahil; Einstein, Gödel, G. Bergmann gibi önemli filozofları etkilemiştir.