bağıran politikacıSiyaset Nedir PolitikaNedir Yapmak Üretmek Tanımı Anlamı Kısaca Teori

70’lerde Sağ Sol Olayları

Sağ sol olayları diye andığımız 70’lerdeki çatışma ortamı nasıl başladı? Sağ- sol olayları: 70’lerde solun güçlenmesine karşı birleşen sağ partilerin örgütlenmesiyle başlar. Solun yükselişine kısaca değinmek gerekirse: 1974’te Yunanistan’da Darbe ile devrilen hükümetin yerine gelen cuntacılar gelmiştir. Yunan milliyetçisi cuntacılar Türk nüfusun yoğun olduğu Kıbrıs Cumhuriyeti’ni Yunanistan’a dahil etmek arzusundaydılar. Türk ahaliye baskı ve zulüm yapılması üzerine Türkiye 20 Temmuz 1974’te Kıbrıs Barış Harekatı’nı gerçekleştirdi.  Tüm dünyanın engellerine rağmen Bülent Ecevit kararlılıkla savaşa devam etti. 50 yıldan beri ilk defa sınır ötesi bir operasyon yapıldı ve savaşın sürpriz kazananı Ecevit oldu. Kıbrıs fatihi, Türk önderi Bülent Ecevit solun ihtiyacı olan ivmeyi Kıbrıs Savaşı’nda elde etti. Zaten %33 olan oy oranı bu hareketle önlenemez oranda artacaktı.

sağ sol kavgasıBatılı güçleri karşısına alan Ecevit’i devirmek imkansıza dönüşürken bir ittifak kuruldu. “Milliyetçi Cephe” adıyla cephe savaşı amaçlayan, meclisteki sağ partilerin birleştiği bir ittifak kuruldu. Bu birlik Merkez sağ- Adalet Partisi- dinci Milli selamet, milis gücüyle öne çıkan MHP ve toplumsal düzenci Güven Partisi tarafından bir koalisyona dönüştürüldü. Solu önlemek adına yapılan yapılan girişimlerin nişanesi olan bu koalisyon daha sonra enflasyonu getirecek ve yıllar süren sağ sol çekişmesini de başlatacaktır. Bak: dmy.info/sosyalizm-komunizm-farki/

En büyük amacı şahlanan sol görüşü engellemek olan bu “cephe” iki hükümet oluşturup solu engellemekte başarılı oldu. Ancak sadece engel olmak amacıyla oluşturulan bu koalisyonlar ülke ekonomisinde başarılı olamadı. Sağ görüşlü militanlar yetiştirildi. Sol hareketi engelleyen silahlı Kontr- gerilla için mümkün olan tüm olanaklar sağlandı. Milliyetçi Cephe’nin amacı olan solu engelleme başarıyla gerçekleştirildi. Amacını gerçekleştirirken de uluslararası sermayenin rüyalarını süsleyen iç savaşı başlatmış oldu. Sol karşısında cephe alan “milliyetçi cepheye” sol da aynen yanıt verince Türkiye büyük bir çatışma ortamına girdi. Bu çatışmanın bir tarafında derin devlet[bak.dmy.info/Devlet-nedir] ve milliyetçi partiler, Öbür tarafta da işçi sendikaları ve CHP etrafındaki sol hareketler vardı. Bak: dmy.info/guc-iktidar-nedir-kaynagi-ve-ozellikleri/

Bülent Ecevit derin devletle ilgili bir anısını paylaşıyor: -Genel kurmay başkanı para istedi. Niçin istiyorsunuz dedim.  -Özel Harp Dairesi için dendi. -Ben öyle bir kuruluş duymadım dedim. -Şimdiye kadar Amerikalılar karşılıyordu masraflarını, bu yıl kestiler dedi. -Bu kuruluş nerede oturur? -Amerikan askeri yardım binasının bir kanadında dediler. –Ne yapar bu kuruluş dedim. –“Efendim bu kuruluş Türkiye’nin bazı bölgeleri işgale uğradığında bir yeraltı faaliyeti başlatabilmek için bazı vatanseverleri ömür boyu görevlendirir ve birtakım gizli silahlı depolar bulundurur” dedi. Kaynak- M. Ali Birand 12 Eylül Belgeseli

sağ sol olayları üç hilalDerin devlet birçok öğrenci hareketi ve toplum olayına müdahil oldu. Faili meçhuller ve halka yönelik saldırılar tepki çekmekteydi. 1977’deki seçime gelene kadar gıda ve yakıt kuyrukları alışılan bir etkinlik olmuştu. Köyden kente düzensiz göçler, sıhhi ihtiyaçların büyük şehirlerde dahi karşılanamaması ve makro ekonomi politikalarındaki kırgınlık erken seçimi getirdi. 1 Mayıs 1977’de Milliyetçi Cephe’ye karşı işçi sendikaları Taksim’e yürüdü. Burada yapılan mitingde kalabalık üzerine birkaç yerden ateş açıldı. 34 ölü ve yüzlerce yaralı ile bayram katliama dönüştü.  Bu hareketler sol grupları birbirinden uzaklaştırdı. Seçimlerde CHP birinci geldi ama tek başına hükümet kuramadı. İkinci parti AP, Milliyetçi Cephe’yi tekrar kurdu. Üçüncü cephe savaşı böylelikle açıldı.

Sağ sol olaylarından ülke sokak sokak bölünmüş, giyim ve görüntüden önyargılar oluşmuştu. Ümraniye ve Fatsa da sol girişimler bastırıldı. Ecevit AP vekillerini ayartarak iktidar oldu. Ahlak, uzlaşı ve düzen hasret duyulan kelimeler haline geldi. Bazı gizli organizasyonlar ateşi körüklüyordu. Siyasetin gediklileri koltuk sevdası yüzünden bazı oyunlara alet oluyor insanları kargaşaya sürüklüyordu. Sokaklar, mahalleler sol sağ kontrolüne girdiği gibi, siyasi makamlar da el değiştiriyordu. İnsanlara postayla bombalar yollandı. Hem sağ hem de sol partilere Ankara’dan yollanan bombalar benzer yapıdaydı ve yalnızca toplumu çatıştırmak amacını taşıyordu. Kahveler tarandı, yangınlar, katliamlar yapıldı.1978 en kanlı yıl oldu. Gruplar toplu katliamlar gerçekleştiriyordu. Grupların kontrolü radikal- uç taraflara geçti. Bölgedeki otoritenin de etkili davranmayışı sonucunda Maraş Katliamı gerçekleşti. Yüzden fazla insan hunharca öldürüldü. Bu olaydan sonra sıkı yönetim ilan edilmiş ve bu şehirden başlayarak asker yönetimde söz sahibi olmuştur. Nihayetinde 12 Eylül 1980 darbesiyle de asker devletin başına geçmiş, genel kurmay başkanı da cumhurbaşkanı olmuştur. Bak: dmy.info/diktator-nedir-diktatorlerin-sozleri/
sağ sol olayları evren gazete Sol görüş yükselmeye başlayınca birileri tarafından engellenmek istendi. Bu işte küresel güçlerin etkisi olduğu belliydi. Yoksa herkesin karşı çıktığı bir hareketi birkaç komutan nasıl yapabilirdi? Bir yer kontrol edilmek isteniyorsa halk arasına ayrılık tohumları eklenir ve mahsul beklenir. Irak’taki mezhep savaşları, Afganistan’daki terör olayları, Güney Amerika darbeleri, sol hükümetlerin devrilmesi, Türkiye’de sağ-sol, alevi-sünni çatışmaları buna örneklerdir. Vatanseverlik adına yapılan eylemler kardeşleri birbirine düşürmüştür. Mağdur bölgelerde gözden kaçan: şiddetin çözüm getirmeyeceğidir. Ne görüşten, ne inançtan olursa olsun kendi insanına bu kadar düşmanlık için bir sebep yoktur. Görüşler gelip geçer, kardeşlik bakidir. Bize kalan geçmişten ders alıp bugün hala bulunan bu zihniyeti geleceğe ulaşmadan engellemektir.

Kaynak:  M. Ali Birand 12 Eylül Belgeseli

2 Comments

  1. enes 12 Ekim 2016
  2. Halûk Şan DİKMEN 24 Mart 2017

Leave a Reply