Stres nedir?
Stres vücudumuzu nasıl etkiliyor? Sözlükteki anlamı: 1.hek. Ameliyat şoku, travma, soğuk, heyecan vb. etkenlerin organizmada, iç organlarda ve metabolizmada oluşturduğu bozuklukların tümü. 2. ruhb. Kişide birtakım sorunların, sıkıntıların yol açtığı ruhsal gerilim, gerginlik,3. gerilme. Sözlükte belirtildiği gibi sıkıntı hali ve uyarılma durumuyla birlikte anılır.
Fizyolojik olarak: Böbrek üstü bezlerden salgılanan iki tür hormon – adrenalin ve glukokortikoitler stres tepkisinin bel kemiğidir. Bu hormonlar salgılanınca akciğer, daha fazla oksijen; kalp, kasların daha çabuk yanıt vermesi için, daha fazla kan pompalar. Bu enerjiyi iletmek için kan basıncı yüksek olmalıdır. Bunun için de büyük miktarda enerji gerekir. Genelde ortada hayati bir olay vardır. Hayvanlarda bu yeme ve yenilme telaşından ileri gelir. İnsanlar ise doğadan ayrılıp kendi gerçekliğini üreteli beri bu stres durumu çoğunlukla sosyal niteliklerden ileri gelir. Vücut hayati durumlar algıladığında tüm enerjisini stres yönetimine odaklar.[1]
Sosyal kaynaklı stres(mesela trafik) daha fazla nefes almamıza, kaslarımızın gerilmesine neden olur. Hayvanlarda yenme durumu varken bizde yalnızca trafik yeterlidir. Tabi stres denilen bu hayatta kalma fonksiyonu sürekli olduğunda stres tepkileri stres kaynağından daha fazla zarar verir. Stres vücudun bir karşılaşmaya hazırlanma şeklidir.
Bazı hayvanlar, mesela maymunlarda yapılan incelemelere göre bir babun günde sadece 3 saat beslenip bayağı boş bir vakit yaratmaktadır. Babun topluluğu arasında stresi yaratan bu boş vakitte birbirine saldıran babunlardır. Sürekli bir sitres hali mevcuttur. Gaddar bir sosyal yapı vardır. 100 babunluk bir grupta lider tüm dişiler, sınırsız yemek ve hizmetçi babunlara sahiptir. Lider aynı zamanda en az strese sahip üyedir. En çok ezilen zayıflar ise en yüksek kan basıncı, yüksek stres hormonları ve sağlıksız bir bünyeye sahiptir. Yani başarılı, lider olanlar az stres yapanlardır. Alt tabaka maymunlar ise dolaşım sistemi rahatsızlıkları yaşar. Zor durumlarda da kalp krizi geçirebilir. (Robert Sapolsky)[2]
İnsanlar arasında yapılan incelemelerde sosyal tabakalaşmada alt statüdeki çalışanların yönetici kesime göre daha çok kalp rahatsızlığına sahip olduğu belirlenmiştir. Sürekli olağan üstü halde çalışan vücutlar kendini tüketmektedir. Bir örnek Ülser hastalığıdır. Stresle bağlantılı olduğu sanılır ama bakteriyel bir hastalıktır. Sadece stres altındaki insanların bağışıklık sistemi kapandığından insanlığın çoğunda bulunan ülser bakterisi zarar verecek imkanı bulur. Stres beyinde hipokampusa zarar verir. Hafızayı ve öğrenmeyi engeller. Kısa sürede aptal olduğunuzu hissedebilirsiniz. Sürekli bir alarm hali olan stres sizi diğer işlerden alıkoyar.
Stres nedir ? Sirke gibidir.“Keskin sirke küpüne zarar” diyen atasözü haklıdır. Uğrunda stres yaptığınız şey sizi içten bitirir. Stres, sinir harbi vücudu aksiyona hazırlar. Bu avlanırken veya biri sizi avlarken işinize yarayabilir ama şehirde pek faydası olduğu söylenemez. Stres yönetimi adı altında yayımlanan şeylere de pek kapılmamak gerekir. Size yapılacak bir şey yoktur. Sizin yapacağınız bir şey vardır. Vücudunuzu neden sürekli alarma sokuyorsunuz? Değer mi? Beyhude iş çıkarıp sinirleniyorsunuz. bak. dmy.info/insanligin-gelecegi bak. www.dmy.info/iyi-insan