Etiket: varlık
Aristoteles’in metafiziği Platon’un metafiziğinden etkiler taşısa da hocasının anlayışından kısmen koptuğu için ona karşıtmış gibi düşünülmüştür. Aristoteles yaşlandıkça hocasının formlar öğretisinden kopar ve “idealar teorilerinin kurucularını severiz, ama doğruyu …
Metafizik klasik dönemden sonra üretilmiş bir terim olarak filozofların tanrı ve varlık anlayışlarını içerir. Aristoteles’in ilk nedenler, temeller çalışması olarak adlandırdığı bir çalışmadır. Platon’a göre duyular dünyası, yani çevremizde …
Ontoloji var olanların özünü soruşturan felsefe dalıdır. Yunanca ontos(varlık, olan şey) ve logos(çalışması) kelimelerinden gelir. Türkçede varlık felsefesi olarak bilinir. Nedenler çalışması ya da Aristo’nun deyimiyle ilk nedenler bilimi …
Kişi bir ömrü geride bıraktığını düşünüyor. “Ben” diye bir şeye o kadar inanmış ki giderken hayatının kısalığına üzülüyor. Zamanın geçtiğini sanıyor, halbuki geçen bir şey yok. Geride kalan bir …
Bilim Nedir Bilim deneye dayanan yöntemler ve gerçeklikten yararlanarak sonuç çıkarmaya çalışan düzenli bilgidir. içinde yaşadığımız hayatı açıklamaya çalışır. Varlığın nasıl olduğunu, neden meydana geldiğini araştırır. Olaylar üzerinde betimleme, açımlama …
Metafiziğin göz ardı edilmesi ile felsefenin göz ardı edilmesi felsefe dışındaki disiplinlerin Wittgenstein atıflarında görülebilir. Her şey gözden düşme potansiyeline sahiptir. Burada dikkat çeken nokta düşen şeyin yerine ne …
Metafizik tarihi farklı yorumlarla şekillenmişti. Çağdaş zamanlarda çoğunlukla eleştirel bir hal almıştı. Wittgenstein dilden yola çıkmış, diğer filozoflar farklı yönlerden yaklaşmıştı. Her ne kadar 20. yüzyılda dilden yola çıkılsa …
Metafizik nedir diye sormuş, Aristoteles’in varlığın nedenlerini ararken tasarladığı ilk felsefe olduğunu söylemiştik. Gerek Aristoteles’in gözlemleri, gerek metafiziğin anlamı ve işlevi tarih boyunca farklı yaklaşımlarla yorumlanmıştır. Bu yazıda kısa …
Metafizik varlığı, varlığın ilk ilkelerini ve nedenlerini konu alan en genel ve temel disiplindir. Varlıkları birbirinden ayıran özellikleri bir tarafa bırakınca geriye kalan ilke ve nedenler metafiziğin konusudur. Neyin …
Bir insan ve bir ağaç yan yana duruyor. Ağaç rahat ve ağır başlı, insan onun yanında aşırı rahatsız ve telaşlı. Ağacın hayattaki duruşu ile insanın duramayışı arasında bir tezat …
Bilim nedir? diye sorduk ve filozofların sorularına dayandırdık. İlk filozoflardan beri hayatı gözlemlemek ve genel bir ifadeyle dile getirmek felsefe adı altında bilgece bir uğraştı. Zamanla sorular çeşitlendi ve …
Aşağıda yer alan bilimle ilgili sözler daha çok felsefe açısından ele alınan bir derlemedir. Kaynak Wikiquote ve The Science Book(DK, 2014)’tur. İngilizceden çevirdiğim için hatalar olabilir. Rast geldiğim özlü sözlerden …
İnanç hakkında kesin bir tanım yoktur. İnanmak kısaca doğru olduğunu sanmaktır. Bir kişinin bir şeyin gerçek olduğunu onaylamasıdır. İnanç: bir düşünceye bağlı bulunma; güven duygusu; görüş, öğreti; din, akide, …
Thomas Samuel Kuhn (1922- 1996) Amerikalı bilim felsefecisidir. Hayatı boyunca beş kitap ve çok sayıda makale yayımlamışsa da Bilimsel Devrimlerin Yapısı(The Structure of Scientific Revolutions) adlı kitabı ile tanınır. Bilimin yöntemine …
Güvenilirlik Tanımı Güvenilirlik psikometride ölçümün tutarlılığıdır. Benzer koşullarda benzer sonuçları veren ölçümler güvenilirdir. Uzunluk ve ağırlık ölçümleri güvenilir olarak bilinir. (Tabi varsayımlar eşliğinde böyledir yoksa hiçbir ölçüm varsayımlardan bağımsız güvenilirliğe sahip …
Bir önceki yazımda hatalar vardı. Bakış açısına göre, bütün yazının ya da aradaki küçük bir esprinin hata olduğu düşünülebilir. Yazıda söylediğim gibi işlevsel hatalardı bunlar. Bir anlamda, okuyucuya balık …
Gerçek: var olan, doğal olan anlamında kullanılır. Farklı anlamları içinde barındırır. Varlığı inkar edilemeyen, olgu durumunda olana gerçek denir. Yan anlam olarak: yalan olmayan, doğru olan, aslına uygun olan, …
Zaman Nedir Zamanın ne olduğu belli değildir. Genellikle bir “boyut” olarak tasavvur edilmiştir. Uzaysal boyutlar normalde 3 tanedir.(en,boy,derinlik) Zamanın bir dördüncü boyut olarak düşünülmesi “uzayzaman” denilen matematik örnekleme ile …